Blogartikel door: D. Deijle
Gepubliceerd op www.ojau.nl, 23 augustus 2017
Heeft u wel eens te maken gehad met intolerant gedrag op het werk of in verband met uw uitkering? Of kent u iemand die in een dergelijke situatie zit? Wellicht staat u er niet direct bij stil maar met dat gedrag kan ook een mensenrecht zijn geschonden, met alle gevolgen van dien.
Sta op tegen intolerant gedrag!
Mensenrechten of grondrechten zijn rechten die ieder mens toekomen, waar ook ter wereld. Zij zijn er om mensen te beschermen tegen de macht van de staat en hebben tot doel de menselijke waardigheid van ieder mens te beschermen.
Als een bestuursorgaan onderzoekt of u wel rechtmatig uw uitkering ontvangt, dan dient de inzet van eventuele handhavingsmiddelen natuurlijk met voldoende waarborgen te zijn omkleed. Op 15 augustus 2017 heeft de Centrale Raad van Beroep (CRvB) in een bijstandszaak (WWB) nog bepaald, dat door de verrichtte stelselmatige observaties door sociaal rechercheurs in die zaak, artikel 8 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (respect voor privéleven) is geschonden. De bevindingen uit deze stelselmatige observaties worden daarom als onrechtmatig verkregen bewijs aangemerkt, en mogen niet worden gebruikt als grondslag voor het aannemen van gezamenlijke huishouding in de periode in geding. Zie de link onder deze uitspraak van de CRvB, 15/5779 WWB.
Ook bij feitelijke handelingen
Echter, niet alleen bij puur overheidshandelen moeten mensenrechten gerespecteerd worden maar ook bij de feitelijke handelingen zelf. Denk aan bepaalde gedragingen van medewerkers die werkzaam zijn bij een bestuursorgaan. Niet elk gedrag is geoorloofd, ook al is een rechtmatigheidsonderzoek op zichzelf nog zo gerechtvaardigd. Zelfs al krijgt u uiteindelijk niet te maken met een negatief besluit, u hoeft bijvoorbeeld uw uitkering niet terug te betalen, kan er toch sprake zijn van een ongeoorloofde situatie. U kunt denken aan uitingen van vooroordelen vanwege uw afkomst of levensovertuiging tijdens het onderzoek omtrent uw uitkering. Dat voelt vast niet goed. En terecht, want een dergelijke gedraging van een medewerker van een bestuursorgaan, ook al heeft u geen materiële schade geleden, is natuurlijk onacceptabel.
Ook bedrijven moeten mensenrechten respecteren. Bepaalde mensenrechten kunnen namelijk ook op de werkvloer worden geschonden. Denk aan discriminatie, ongelijke beloning, te veel werkuren en zelfs uitbuiting, onveilige arbeidsomstandigheden en schending van de vrijheid van meningsuiting. Er zijn een aantal wetten waarin de rechtspositie van werknemers is gewaarborgd zoals de Grondwet, Algemene wet gelijke behandeling en de Arbeidsomstandighedenwet. Er zijn bedrijven die intern aan bewustmaking doen, dus werknemers voorlichten over hoe het bedrijf omgaat met bijvoorbeeld discriminatie op de werkvloer en wat een werknemer kan doen als er toch een bepaalde schending wordt geconstateerd. Echter, niet iedereen voelt zich voldoende veilig om een dergelijk probleem met de werkgever te bespreken. Bang voor eventuele negatieve gevolgen, waar uiteraard geen sprake van zou mogen zijn, of het lijkt zinloos om het bespreekbaar te maken.
Laat het er niet bij zitten!
Want een schending van een mensenrecht kan meer schade aanrichten dan u mogelijk denkt. Weet u misschien niet hoe u een en ander kan aanpakken, of twijfelt u over een situatie waarin mogelijk sprake is van een schending van een mensenrecht? Schroom niet, u kunt OJAU altijd om advies vragen over wat u het beste kunt doen.