Prioriteit: financiële tegemoetkoming voor geadopteerden
Blogartikel door: Dewi Deijle
Gepubliceerd op www.ojau.nl, 23 mei 2019
Als juridisch belangenbehartiger van stichting Mijn Roots leg ik uit waarom zij onlangs gezamenlijk met Plan Angel en Shapla Community, haar visie aan Minister Dekker heeft kenbaar gemaakt. Deze uitleg geldt dus eveneens namens de twee laatst genoemde stichtingen.
Stichting Mijn Roots, Plan Angel en Shapla Community zijn stichtingen die zich in het belang van geadopteerden richten op, onder andere, twee belangrijke pijlers:
1. Erkenning van de misstanden die in adoptieprocedures hebben plaatsgevonden
2. Financiële tegemoetkoming in de kosten voor waarheidsvinding
Onder waarheidsvinding wordt verstaan onderzoek naar de gang van zaken rondom de adopties, alsmede dossieronderzoek, zoektochten in het veld en het DNA project.
Minister Dekker heeft tijdens het algemeen overleg van de Tweede Kamer op 24 januari 2019 gezegd dat hij de mogelijkheid van een financiele tegemoetkoming, voor geadopteerden in verband met hun zoektocht rondom hun adoptie, wil onderzoeken. Welke betekenis en waarde de stichtingen hier precies aan kunnen en mogen hechten, is nog onduidelijk. Voorlopig moet ieder daar zijn eigen interpretatie aan geven. Bij gebrek aan een alternatief vanuit minister Dekker zelf, heeft hij belangenorganisaties nadrukkelijk verzocht met elkaar om de tafel te gaan zitten om tot een gezamenlijk plan te komen.
De stichtingen Mijn Roots, Plan Angel en Shapla Community hebben onlangs vernomen dat diverse belangenorganisaties in een samenwerkingsverband een gezamenlijk plan hebben ingediend bij Minister Dekker. Mijn Roots, Plan Angel en Shapla Community hebben er echter voor gekozen om zich niet aan te sluiten, om de reden dat zij de focus willen behouden op de hierboven genoemde pijlers. Het lijkt er op dat ineens veel organisaties zich aansluiten waarvan lang niet duidelijk is welke activiteiten zij met betrekking tot "rootszoeken" voor geadopteerden ondernemen, en dat komt niet ten goede aan de coördinatie van een gezamenlijk plan.
Minister Dekker vindt het allemaal al zo ingewikkeld!
Daarom willen de belangenorganisaties Mijn Roots, Plan Angel en Shapla Community het zo overzichtelijk mogelijk houden.
Hoewel zij de overige doelstellingen onderschrijven, zijn zij van mening dat het voorstellen van deze punten beter bewaard kan worden voor in een latere fase. Het in deze fase aangeven van teveel verschillende wensen en behoeften naast de belangrijkste doelen, kan zorgen voor onduidelijkheid en vertroebeling.
Het zijn allemaal mooie onderwerpen en activiteiten; financiering voor conferenties, het uitgeven van boeken, voor identiteitsherstel van geadopteerden met dubbele identiteiten of staatloosheid en verruiming van de leeftijdsgrens voor het ongedaan maken van de adoptie. Echter, het is belangrijk dat er een duidelijke richting gekozen wordt en dat het realistisch blijft wat de belangenorganisaties en geadopteerden vragen.
Het moet nu vooral gaan om het recht om te weten waar iemand vandaan komt en van wie hij of zij afstamt, aldus in de visie van Mijn Roots, Plan Angel en Shapla Community. Veel geadopteerden hebben haast bij het zoeken naar afstammingsgegevens omdat door verloop van tijd belangrijke kennis en informatie verdwijnt, zowel in Nederland als in het land van herkomst. Een zuivere focus op alleen de bovengenoemde twee pijlers, is dan ook vanuit noodzaak ingegeven.
Focus op erkenning en concrete en passende hulp
De stichtingen Mijn Roots, Shapla en Plan Angel hebben er met hun gezamenlijke visie voor gekozen om de focus te leggen op een financiële tegemoetkoming in de kosten voor waarheidsvinding en ten behoeve van de nazorg voor geadopteerden als een zoektocht succesvol is geweest, maar ook wanneer deze juist niet is geslaagd. Dat is al heel wat.
Het liefste willen de stichtingen dat er geld rechtstreeks naar de geadopteerden gaat die hier aanspraak op willen maken. Echter verwachten zij dat minister Dekker besluit dat de financien worden gereguleerd via een professionele organisatie met een bewezen staat van dienst. De stichtingen pleiten er dan ook voor om dit via een belangenorganisatie te doen die al aansluit bij wat in eerste instantie het belangrijkste is voor geadopteerden in het algemeen: toegang tot dossiers en zoektochten rondom hun adoptie. Dit kan per land. Bijvoorbeeld, voor stichting Mijn Roots, Plan Angel en Shapla Community geldt dat zij de kennis en expertise in huis hebben als het gaat om onderzoek en veldwerk in de landen resp. Indonesië, Colombia en Bangladesh. Voor de landen waarvoor nog geen dergelijke organisatie bestaat, zou hiervoor middels een kwaliteitskader een organisatie kunnen worden opgericht, of dat een en ander voorlopig via een overkoepelende organisatie wordt geregeld.
Dit wil niet zeggen dat deze stichtingen het niet eens zijn met de andere onderwerpen die adoptie en kinderrechten raken. Echter, zij kiezen er nu voor om te focussen op de belangrijkste onderwerpen die momenteel leven onder geadopteerden en op de activiteiten die nu noodzakelijk zijn, in het kader van waarheidsvinding: hun core business. De bestuursleden en vrijwilligers van de stichtingen doen alles onbezoldigd en steken al veel tijd in deskresearch en het complexe veldwerk. Een financiële injectie kan zeker bijdragen aan het opschalen van die activiteiten.
Geld is beperkt
Minister Dekker verzocht tijdens het algemeen overleg van de Tweede Kamer op 24 januari 2019 om een gezamenlijk plan gericht op die financiële tegemoetkoming en gaf tegelijkertijd aan: “het gaat ook om gemeenschapsgeld, en het geld is beperkt”.
Er zal dus niet veel te verdelen zijn. Belangenorganisaties Mijn Roots, en ook Plan Angel en Shapla Community willen zich vooral focussen op wat NU prioriteit heeft, en willen vooral dat het voor minister Dekker voldoende overzichtelijk is als hij straks een besluit moet nemen over waaraan hij het budget wil besteden.
Dit is nu eenmaal de visie van deze drie stichtingen en de weg die zij willen volgen om hun missie te volbrengen.