Slachtoffer geworden van een strafbaar feit?
Juridische hulp: bij de aangifte - tijdens het strafrechtelijk onderzoek - in de aanloop naar en tijdens de zitting - om schade te verhalen - als het OM niet vervolgd.
Veel slachtoffers kampen met een machteloos gevoel nadat ze zijn geconfronteerd met een strafbaar feit. Juridische hulp voor slachtoffers kan daarom zeer waardevol zijn. Het is namelijk niet niks als zij zich tijdens het verwerken van een ontwrichtende ervaring moeten bezighouden met zaken die weliswaar belangrijk zijn, maar waar zij helemaal geen weg in weten te vinden.
Bent u ook slachtoffer geworden van een strafbaar feit?
Deze gebeurtenis kan een behoorlijke impact hebben op uw leven. Als er fysieke of emotionele schade bij komt kijken en tegelijkertijd allerlei zaken op u afkomen, kan het prettig zijn om iemand naast u te hebben die u (juridisch) kan bijstaan. U wilt natuurlijk dat de politie goed onderzoek verricht naar het strafbare feit waar u slachtoffer van bent geworden, en dat de dader door de rechter wordt gestraft. Maar hoe kunt u dit bereiken?
Als u graag wilt weten wat u kunt doen in uw situatie maar niet weet waar u terecht kunt, dan kan de jurist van OJAU-rechtskundig advies u op weg helpen. Wat de jurist voor u kan doen, hangt af van wat er is gebeurd en wat u op dat moment nodig heeft.
De jurist kan u, onder andere, helpen met:
» het doen van aangifte
» het verzamelen van bewijsmateriaal
» het opstellen van een slachtofferverklaring voor op de strafzitting.
» het opstellen van een schadevordering
Hulp bij aangifte
De jurist van OJAU brengt samen u in kaart wat uw mogelijkheden zijn. Denk aan het doen van (anoniem) aangifte. Ook helpt de jurist u bij het maken van uw keuze en zal daarbij uitleggen wat daar allemaal bij komt kijken, en hoe u zich kunt voorbereiden. Voor de aangifte zullen er bijvoorbeeld bewijstukken verzameld moeten worden. Het is ook mogelijk dat u alleen een melding doet bij de politie. Het hangt af van de gebeurtenis en het eventuele strafbare feit, en wat op dat moment het beste is voor u.
Na de aangifte en slachtofferrechten
Als u aangifte heeft gedaan, dan kan de jurist van OJAU u verder ondersteunen met wat er na de aangifte op u af gaat komen. Zo zijn er slachtofferrechten waar u een beroep op kunt doen. Deze slachtofferrechten zijn te vinden in de Nederlandse wet, maar ook dient de politie, het OM en de rechter zich te houden aan Europese richtlijnen hieromtrent. Zo hebben slachtoffers recht op informatie over de aangifte, het proces daarna, zoals wat er met de verdachte gebeurt en hoe het strafrechtelijk onderzoek verloopt. Ook heeft een slachtoffer recht op een goede behandeling door de politie en de officier van justitie, en het recht op inzage van het strafdossier. Zo zijn er nog meer slachtofferrechten waar de jurist u over zal informeren en waar nodig, u ondersteunt bij de uitoefening van uw rechten. Het kan zelfs gebeuren dat u als slachtoffer als getuige moet worden gehoord. Ook dan kan de jurist samen met u dit verhoor voorbereiden en met u mee gaan naar het verhoor.
Juridische ondersteuning krijgen is ook prettig voor het overzichtelijk houden van alles wat er gaande is en ter behartiging van uw (juridische) belangen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat u denkt dat er helemaal niets gebeurt na uw aangifte en dat u het idee heeft dat de politie uw zaak niet onderzoekt. De jurist kan namens u informeren naar de stand van zaken. U hoeft dan zelf niet overal achteraan te gaan.
In aanloop naar en tijdens de strafzitting
Aan u wordt al het nodige uitgelegd rondom de verschillende fases van het strafproces: over de aangifte - de opsporingsfase - de vervolgingsfase - de berechtingsfase - de executiefase.
Als er een strafzitting komt, dan kunt u mogelijk gebruik maken van het spreekrecht. De jurist kan u helpen om deze voor te bereiden en u tijdens de strafzitting ondersteunen. Niet alleen mentaal, maar ook zorgt de jurist ervoor dat uw slachtofferrechten voldoende worden gewaarborgd. Ook krijgt u alles uitgelegd over het strafproces en hoe een strafzitting in zijn werk zal gaan. Ook kan eventuele schade die u heeft geleden in kaart worden gebracht. De jurist kan u helpen om die op de dader te verhalen. Dit kan via een schadevordering in het strafproces (dit heet voegen) of via een aparte civiele procedure. Beide procedures hebben overigens voor- en nadelen, maar daarover krijgt u natuurlijk al het nodige uitgelegd. Verder zijn er nog andere manieren om schade gecompenseerd te krijgen, afhankelijk van de gebeurtenis, het strafbare feit en de (soort) schade.
Waarom ondersteuning als u slachtoffer bent
Vanaf het moment dat de gebeurtenis heeft plaatsgevonden zal er veel op u afkomen. Het komt vaak voor dat slachtoffers, naast alle emoties die zij ervaren, het gevoel hebben in een juridisch doolhof terecht te komen en het overzicht kwijt te raken. En dat terwijl er nog een verwerkingsproces gaande is. Daarom is het prettig als er een deskundige en vasthoudende jurist het slachtoffer kan bijstaan. Ook u hoeft het niet alleen te doen!
Afhankelijk van de gebeurtenis bekijkt de jurist van OJAU samen met u wat de beste hulp is voor u. Zo ondersteunt de jurist ook bij de Zorgvuldig, Snel en op Maat (ZSM) werkwijze van het OM, de politie en andere ketenpartners. Met deze ZSM-werkwijze is het de bedoeling veelvoorkomende overtredingen en misdrijven op daadkrachtige wijze aan te pakken. Zo spoedig mogelijk na aanhouding van de verdachte wordt een beslissing genomen over het afdoeningstraject. Hierbij moet de positie van het slachtoffer echter niet uit het oog worden verloren. De juriste waakt hiervoor, en pleegt bijvoorbeeld overleg met het OM over het afdoeningstraject aan de hand van uw wensen.
Het kan voorkomen dat de jurist u toch niet kan helpen maar u doorverwijst naar bijvoorbeeld een hulpdienst die alle kennis en expertise in huis heeft met betrekking tot de specifieke gebeurtenis. Denk aan huiselijk geweld. Dan kunt u bijvoorbeeld ook terecht bij het meldpunt huiselijk geweld van Veilig thuis. Ook kan het zijn dat de jurist u doorverwijst naar een organisatie die, naast de juridische ondersteuning die u krijgt van de jurist, goed kan ondersteunen bij andere aangelegenheden en acties die nodig zijn (zoals het aanvragen van bescherming omdat u bijvoorbeeld wordt bedreigd).
Klacht bij het Gerechtshof bij niet vervolging van de verdachte
U kunt ook bij OJAU terecht als het Openbaar Ministerie (OM) u heeft bericht de verdachte niet te vervolgen. Als het OM op grond van het onderzoek tot de conclusie komt dat er onvoldoende uitzicht is op een veroordeling, dan is hij namelijk bevoegd om over te gaan op een technisch sepot. Maar wat als u het daar niet mee eens bent? Dan kunt u in een zogeheten artikel 12 Sv-procedure een klacht indienen bij het Gerechtshof. De jurist van OJAU kan u helpen bij het onderbouwen van deze klacht. Zo zal de jurist van OJAU alle bewijsstukken nog eens doornemen en voor u onderzoeken of het al dan niet terecht is dat niet tot vervolging wordt overgegaan. Dat kan best nog een complexe aangelegenheid zijn, maar het is voor de verwerking van wat u is overkomen belangrijk zijn dat u genoegdoening krijgt. Een belangrijke reden om te klagen is dat slachtoffers een rechtvaardige behandeling willen. Dit is veelal belangrijker dan de zaak winnen of verliezen. Voor u kan dat wellicht ook zo voelen. Ook kan het heel goed zijn dat het OM iets over het hoofd heeft gezien. Het Gerechtshof gaat dan onderzoeken en uiteindelijk beslissen of de verdachte toch voor de rechter moet komen. Overigens, als er alsnog een strafzitting komt, dan zal door de strafrechter nog beoordeeld worden of de verdachte daadwerkelijk een straf moet krijgen.
Juridische bijstand
Het wordt steeds meer onderkend dat slachtoffers rechten moeten hebben, net zoals dat een dader dat heeft in een strafproces. Het is dan ook wettelijk vastgelegd dat een slachtoffer van een ernstig geweldsmisdrijf of een zedendelict recht heeft op kosteloze rechtsbijstand van een gespecialiseerde jurist. Die regeling geldt ook voor nabestaanden van een om het leven gekomen slachtoffer. Deze regeling geldt dus niet als het gaat om minder ernstige misdrijven. Dit maakt niet anders dat het misdrijf voor u als slachtoffer wel als 'ernstig' kan worden ervaren. Als er sprake is van ernstig psychisch of lichamelijk opgelopen letsel door een geweld- of zedenmisdrijf, of als u nabestaande bent van een slachtoffer van moord, doodslag of dood door schuld, komt u mogelijk in aanmerking voor een gratis slachtofferadvocaat. Voor slachtoffers van minder ernstige misdrijven, biedt OJAU laagdrempelige en betaalbare juridische ondersteuning. Dus laat u zich niet weerhouden om contact op te nemen. In ieder geval is juridische advies en een haalbaarheidscheck kosteloos en vrijblijvend. Eerst wordt samen met u bekeken waar u mee geholpen zou kunnen zijn, en naar uw financiële (on)mogelijkheden.
Ook als u twijfelt kunt u contact opnemen, zodat u in ieder geval op weg wordt geholpen naar wat u nodig heeft.
Niet alleen juridische hulp kan ondersteuning bieden, ook is het belangrijk om het dagelijks leven weer op te kunnen pakken. Wilt u het piekeren over de situatie verminderen en meer innerlijke rust ervaren? Volg dan de Workshop Stressverlaging voor slachtoffers.