Gezamenlijk statement
Reactie op het gezamenlijk statement:
» Ministerie niet aansprakelijk en geen (schade)fonds
Na herhaaldelijk verzoek, ontving ik op 27 mei 2021 via de Directie Sanctietoepassing en Jeugd de mededeling dat er binnen twee weken een reactie op de aansprakelijkstelling volgt.
» Verzoek mededeling voortgang behandeling
Aanvankelijk was het bedoeld als vervolg op de schriftelijke aansprakelijkstelling van stichting Mijn Roots in 2017/2018 voor geadopteerden uit Indonesië, maar vanwege het verzoek van meerdere geadopteerden uit andere landen heb ik nu vanuit een breder perspectief een gezamenlijk statement opgesteld. Het doel daarvan is om het ministerie van Justitie en Veiligheid (J&V) ertoe te bewegen een (schade)fonds op te richten, waaruit aan iedere geadopteerde met zoekbehoefte een financiële tegemoetkoming in de kosten ter bevordering van waarheidsvinding wordt verstrekt. Niet alleen voor waarheidsvinding, ook ten behoeve van identiteitsherstel.
Er zijn misdrijven gepleegd in adoptieprocedures, er zijn inbreuken gepleegd op de rechten en fundamentele vrijheden van het kind en diens biologische ouders. Gelukkig is het niet altijd fout gegaan, maar velen weten dat in hun eigen situatie nog niet en willen dat wel graag achterhalen. Diegenen die dat willen, moeten hier dan ook op de meest adequate manier in worden gefaciliteerd door de overheid.
De oproep voor een (schade)fonds voor rootszoeken
Geadopteerden uit Indonesië, India, Bangladesh, Colombia, China, Haïti, Griekenland, Chili, Thailand, Brazilië, Sri Lanka (en één binnenlandse die ook wilde deelnemen) hun verhaal bij mij ingezonden, maar de brief is uitgegaan namens alle geadopteerden met zoekbehoefte. Ook belangenorganisaties Mijn Roots, Plan Angel en Shapla Community onderschrijven het standpunt dat iedere geadopteerde met zoekbehoefte recht heeft op een financiële tegemoetkoming, zonder daarvoor in kostbare en langslepende juridische procedures verwikkeld te hoeven raken. Het zou niet fair zijn voor geadopteerden om ze op (nog meer) kosten te jagen wanneer zij hun afstammingsrecht tot gelding willen brengen.
De intentie van het schrijven is tweeledig:
Doel 1. Enerzijds dat geadopteerden het Ministerie van Justitie en Veiligheid aansprakelijk stellen voor schade als gevolg van onrechtmatig, in de zin van nalatig handelen in adoptieprocedures van kinderen uit het buitenland.
Doel 2. Anderzijds gaat het om een gezamenlijk statement vanuit een bredere groep, om het eerste doel kracht bij te zetten.
Het schrijven bestaat uit verschillende onderdelen (klik erop om ze te openen):
» Onderdeel Inleidende brief.
» Onderdeel I - Aansprakelijkheid - Feitencomplex Indonesië.
» Onderdeel II - Gezamenlijk statement geadopteerden.
» Onderdeel III - Belangenorganisaties.
» Onderdeel IV- Zoekbehoefte in beeld.
» Mediatheek.
Onderdeel V - Ervaringsverhalen geadopteerden en kostenoverzichten zijn niet openbaar.
Met dit schrijven wordt beoogd om tot een adequate oplossing te komen, zonder dat geadopteerden een rechtsvordering hoeven in te stellen die strekt tot een financiële tegemoetkoming in de kosten die zij hebben gemaakt, of nog moeten maken, om hun biologische familie terug te vinden.
Ervaringsverhalen
Iedere geadopteerde die zijn of haar ervaringsverhaal (incl. eventuele bijlages) en invulformulier met kostenopgave bij mij heeft ingezonden, heeft mij expliciet toestemming gegeven om die te verstrekken aan het ministerie van J&V en aan Tweede Kamerleden van de vaste commissie van J&V. Deze documenten, als ook alle namen, vallen onder 'vertrouwelijke informatie'. Daarom is onderdeel V, evenals de lijst met namen, niet openbaar (privacy).
Het verwondert me dat ik - ondanks dat de periode van inzending vrij kort was en de oproep niet heel erg breed is uitgezet - van meer dan honderd geadopteerden hun ervaringsverhaal heb ontvangen ter versterking van het gezamenlijke standpunt, en om de aansprakelijkstelling kracht bij te zetten. Mijn eigen verhaal, vastgelegd in mijn boek 'Postpakketjes van overzee' dat vorig jaar is gepubliceerd, heb ik ook ingebracht. Het boek had ik eerder al aan de Commissie Onderzoek Interlandelijke Adoptie (COIA) overhandigd, en gezien de bronvermelding in het rapport is het ook gelezen ten behoeve van het onderzoek. Het hele pakket is op 25 maart 2021 bij de post aangeboden.
Het was een heus karwei, moet ik er eerlijk bij zeggen, en waar ik me best wel op heb verkeken. Voor alleen Indonesië is het al complex, dus laat staan voor andere landen erbij, vooral omdat ik niet per land het hele feitencomplex ken. Ik kon niet alleen verwijzen naar de bevindingen van de COIA, aangezien het gezamenlijk statement gaat om ondersteuning in de vorm van financiële compensatie, wat geen onderdeel was van de aanbevelingen die de commissie heeft gedaan. Vandaar dat het even flink puzzelen was voor de juiste insteek, en duurde het schrijfproces langer dan verwacht. Het is volgens mij een mooi geheel geworden.
De verwachtingen zijn niet erg hoopvol, maar hopelijk ziet de Minister voor rechtsbescherming in deze onderbouwing van de argumenten toch aanleiding om verder te kijken dan de aanbevelingen van de COIA, en komt hij toch over de brug met concrete ondersteuning voor geadopteerden om ze van A naar B te helpen in hun zoektocht. Gezien de bevindingen van de COIA valt er mijns inziens niet meer over te twisten dat de Nederlandse overheid behoorlijk wat steken heeft laten vallen in haar zorgplicht ter bescherming van het belang van het kind (zie foto, bron: Rapport COIA, par. 10.3, p. 121).
Mocht het onverhoopt niets baten, en dat is natuurlijk goed mogelijk, dan zal de geadopteerde dus alsnog een individuele vordering bij de rechter moeten instellen.
Dankwoordje
Ik bedank eenieder die een verhaal over zijn of haar zoektocht bij mij heeft ingezonden en voor het vertrouwen in mij. Ik weet van sommigen dat ze het best lastig en zwaar vonden om op papier te zetten. Ik trof bij enkele verhalen ook uitgebreide beschrijvingen van emoties erbij. Ik vind dat erg dapper. Voor mij is het overigens net zo confronterend dat wat zich heeft afgespeeld omwille van het belang van een ander dan dat van het kind, is bevestigd. Naar mijn mening is het een morele plicht van de overheid om datgene wat zo belangrijk is voor geadopteerden met zoekbehoefte, te financieren.
Ik houd iedereen op de hoogte!
Hartelijke groet,
Dewi Deijle