Terugbetalen? Daar zit niemand op te wachten
Blogartikel door: D.Deijle
Gepubliceerd op www.ojau.nl, 6 januari 2017
U zult vast enorm balen als op een dag een beslissing op uw deurmat valt, met daarin de mededeling dat uw uitkering of toeslag wordt verlaagd of beëindigd. En dan moet u die uitkering of toeslag ook nog geheel of gedeeltelijk terugbetalen! Het bestuursorgaan, en dan bedoelen we hier de gemeente, de Belastingdienst, het UWV of de SVB, heeft uw uitkering of toeslag dan met terugwerkende kracht ten nadele herzien
Het kan natuurlijk voorkomen dat een bestuursorgaan constateert dat er in uw situatie sprake is van nieuwe feiten en omstandigheden, op grond waarvan u eigenlijk recht heeft op een lager uitkeringsbedrag of zelfs helemaal geen recht heeft op een uitkering. U doet er goed aan om te onderzoeken of u daadwerkelijk niet meer voldoet aan de voorwaarden om die uitkering of toeslag (gedeeltelijk) te ontvangen.
Veel beslissingen worden genomen op basis van geautomatiseerde gegevensuitwisseling met de gemeente.
Dat wil niet zeggen dat het ook automatisch goed gaat
Ook bestuursorganen kunnen namelijk fouten maken. Soms constateert het bestuursorgaan pas jaren later dat u recht heeft op een lagere uitkering. Of nog vervelender, als het wel tijdig bekend was maar er jaren niets mee heeft gedaan. In die laatste situatie moet u dan een hoog bedrag terugbetalen, terwijl het bestuursorgaan redelijkerwijs had kunnen weten dat u al die jaren een onjuist uitkeringsbedrag kreeg.
Wellicht mocht u er juist wel gerechtvaardigd op vertrouwen dat u recht had op die uitkering of heeft het bestuursorgaan zo’n grove fout gemaakt, dat het daarom niet redelijk is het bedrag over die hele periode van u terug te vorderen. U dient er dus goed op te letten of het ook terecht is dat u over zo’n lange periode moet terugbetalen. U kunt proberen om een beroep te doen op het vertrouwensbeginsel.
Kan het nog erger? Ja hoor...
Namelijk als er ook nog eens een bestuurlijke boete aan u wordt opgelegd omdat u, naar de mening van het bestuursorgaan, niet aan bepaalde plichten zou hebben voldaan. De boete kan dan weleens flink hoog uitvallen. Een bestuurlijke boete is gebaseerd op het benadelingsbedrag, dus het uitkeringsbedrag dat u 'verwijtbaar' teveel heeft ontvangen. U kunt zich wel afvragen, bent u wel (volledig) verwijtbaar?
Als u het niet eens bent met de boete, laat het er dan ook niet bij zitten en maak tijdig bezwaar. Uw ongenoegen hoeft niet enkel gericht te zijn tegen het feit dat u een boete heeft gekregen. De berekening van de hoogte van de boete moet namelijk ook correct zijn. Het is ook mogelijk dat er in uw situatie bepaalde financiële omstandigheden aanwezig zijn die de boete kunnen verlagen. De moeite waard dus om er goed naar te (laten) kijken.
Toch terugbetalen?
Als u een beslissing heeft gekregen over de hoogte van de terugvordering en u moet het bedrag bijvoorbeeld in één keer binnen 6 weken betalen, dan kunt u bij het desbetreffende bestuursorgaan meestal eerst nog een betalingsvoorstel indienen. Als u bijna niet meer in uw eigen levensonderhoud kunt voorzien, kunt u ook uw aflossingscapaciteit laten vaststellen. Op grond daarvan wordt bekeken hoeveel u maandelijks kunt terugbetalen. Als het bestuursorgaan u eenmaal een beslissing heeft toegestuurd met de wijze van invordering waar u het niet mee eens bent, dan kunt u ook hiertegen binnen 6 weken na de datum van de beslissing bezwaar maken.
In sommige situaties kan na enkele jaren de terugvordering aan u worden kwijtgescholden. Hier zijn weer aparte regels voor.
Nog een kans
Als het bestuursorgaan negatief beslist op uw bezwaarschrift, dan kunt u binnen 6 weken na de datum van de beslissing op het bezwaar in beroep gaan bij de rechtbank. U kunt ook naar de rechter als het bestuursorgaan u gedeeltelijk is tegemoetgekomen. Het is natuurlijk helemaal aan u; of u laat het erbij zitten of u geeft het een kans. Wie weet geeft de rechter u wel gelijk!
Uw proceskosten
Als u uw bezwaar- of beroepschrift laat indienen door een gemachtigde die beroepsmatig juridische bijstand verleend, kan het zijn dat uw kosten hiervoor worden vergoed door het bestuursorgaan. Dit kan in het geval als de bestreden beslissing inhoudelijk onjuist is, door een aan het bestuursorgaan te wijten onrechtmatigheid. Dit betekent dus dat u geen kosten heeft voor het inschakelen van juridische bijstand.
Geen bezwaar, wel boos
Het kan voorkomen dat u verder geen bezwaar heeft tegen een beslissing maar wel een klacht heeft omdat het bestuursorgaan u, naar uw mening, niet goed heeft behandeld. Uw klacht kan over allerlei aspecten gaan waar een bestuursorgaan bij de behandeling van uw (aan)vraag of verzoek rekening mee moet houden. U kunt niet zomaar terecht bij de Nationale Ombudsman. U dient zich eerst te wenden tot het bestuursorgaan.
Hopelijk is het voor u niet nodig maar krijgt u zo'n vervelende beslissing op uw deurmat, laat het er niet zomaar bij zitten. Genoeg voorbeelden te geven waaruit blijkt dat het bestuursorgaan het toch bij het onrechte eind had